Uğurlu Şirkətlərin Uğursuz Marketinq Strategiyaları

Marketinq dünyası daim dəyişən trendlər, istehlakçı davranışları və texnoloji yeniliklərlə formalaşır. Uğurlu şirkətlər belə, bəzən bu dinamikaya uyğunlaşmaqda çətinlik çəkə və nəticədə uğursuz kampaniyalarla qarşılaşa bilərlər. Bu yazıda dünya miqyasında tanınmış və uğurlu hesab olunan bəzi şirkətlərin həyata keçirdiyi, lakin gözlənilən nəticəni verməyən marketinq strategiyalarını araşdıracağıq. Məqsədimiz bu nümunələr vasitəsilə marketinqdə edilə biləcək səhvləri və onlardan çıxarıla biləcək dərsləri ortaya qoymaqdır.
‍

1. Coca-Cola – "New Coke"

1985-ci ildə Coca-Cola rəqibi Pepsi ilə rəqabətdə üstünlük qazanmaq məqsədilə məşhur içkisinin formulunu dəyişdirərək "New Coke" adlı yeni məhsulu təqdim etdi. Şirkət dad testlərində yeni formulun daha çox bəyənildiyini iddia etsə də, istehlakçılar bu dəyişikliyi mənfi qarşıladılar. Üç ay ərzində şirkət orijinal formulunu "Coca-Cola Classic" adı ilə bazara qaytarmağa məcbur oldu. Bu hadisə, markaların əsas məhsullarında radikal dəyişikliklər etmədən əvvəl istehlakçı bağlılığını nəzərə almalarının vacibliyini göstərdi.

2. Pepsi – Kendall Jenner Reklamı

2017-ci ildə Pepsi model Kendall Jennerin iştirak etdiyi bir reklam kampaniyası ilə sosial ədalət hərəkatlarına dəstək vermək istədi. Reklamda Jenner etiraz aksiyası zamanı polisə Pepsi təqdim edərək gərginliyi azaldır. Lakin bu yanaşma, ciddi tənqidlərə səbəb oldu və reklam, sosial ədalət hərəkatlarını səthi və kommersiya məqsədli göstərməkdə ittiham edildi. Nəticədə, Pepsi reklamı geri çəkdi və ictimaiyyətə üzr bildirdi.

3. McDonald's – Arch Deluxe

1996-cı ildə McDonald's daha yetkin auditoriyanı hədəfləyərək "Arch Deluxe" adlı yeni bir burger təqdim etdi. Şirkət bu məhsulu tanıtmaq üçün 300 milyon dollardan çox sərmayə qoydu. Lakin məhsul McDonald's-ın əsas müştəri bazası ilə rezonans yaratmadı və satışlar gözlənilən səviyyəyə çatmadı. Bu kampaniya markaların öz əsas auditoriyalarını nəzərə almadan radikal dəyişikliklər etmələrinin risklərini ortaya qoydu.

4. Dove – "Real Beauty" Şüşə Dizaynı

Dove "Real Beauty" kampaniyası ilə müxtəlif bədən tiplərini qeyd etməyi məqsəd qoydu. Bu məqsədlə, sabun şüşələrini fərqli bədən formalarını əks etdirəcək şəkildə dizayn etdi. Lakin bu yanaşma bəzi istehlakçılar tərəfindən bədən formalarının obyektləşdirilməsi kimi qəbul edildi və kampaniya tənqid olundu. Bu hadisə həssas mövzularda marketinq apararkən diqqətli olmağın vacibliyini göstərdi.

5. Hoover – Pulsuz Uçuş Kampaniyası

1992-ci ildə Hoover müəyyən məbləğdə məhsul alan müştərilərə pulsuz uçuş bileti vəd edən bir kampaniya başlatdı. Lakin kampaniyaya olan böyük maraq, şirkətin bu vədləri yerinə yetirə bilməməsinə səbəb oldu. Nəticədə, Hoover ciddi maliyyə itkiləri ilə üzləşdi və marka imicinə zərər dəydi. Bu nümunə marketinq kampaniyalarında vədlərin yerinə yetirilməsinin nə qədər vacib olduğunu göstərdi.

‍

Yuxarıda qeyd olunan nümunələr hətta ən uğurlu şirkətlərin belə marketinqdə səhvlər edə biləcəyini göstərir. Bu səhvlərdən çıxarıla biləcək əsas dərslər:

İstehlakçı Bağlılığı: Məhsul və ya xidmətlərdə dəyişiklik etmədən əvvəl, mövcud müştəri bazasının bağlılığı və reaksiyası nəzərə alınmalıdır.

Mədəni Həssaslıq: Sosial və mədəni mövzularda kampaniyalar apararkən, həssaslıq və empatiya göstərmək vacibdir.

Auditoriya Anlayışı: Yeni məhsul və ya xidmətlər təqdim edərkən, hədəf auditoriyanın ehtiyac və istəkləri diqqətlə araşdırılmalıdır.

Realist Vədlər: Marketinq kampaniyalarında verilən vədlərin yerinə yetirilə biləcəyindən əmin olunmalıdır.