Marketing Nədir? Ənənəvi Və Rəqəmsal Marketinqin Fərqi

Marketing nədir-marketinq deyəndə çox adamın ağlına ilk gələn reklam və ya satış olur. Amma bu, işin yalnız görünən tərəfidir. Əslində marketinq – müştərini anlamaq və ona uyğun dəyər yaratmaqdır. Marketinq odur ki, sən müştərinin nə istədiyini o özü demədən başa düşürsən,ona uyğun məhsul və xidmət hazırlayırsan və sonra bu məhsulu düzgün formada təqdim edib müştərinin həyatına daxil edirsən.

‍

‍
Kiçik Nümunə:

‍

Tutaq ki, şəhərdə yeni açdığın kafedə çox dadlı kofe var. Amma insanlar bilmirsə ki, sənin belə bir kafen var, deməli məhsulun uğurlu deyil. Yəni:

‍

Kofe keyfiyyətlidir (məhsul var),

Amma müştəriyə çatdırılmır (marketinq yoxdur).

Marketinq bu boşluğu doldurur – məhsulu doğru insana, doğru zamanda, doğru yolla çatdırmaq.

Marketinq = Məhsul + Qiymət + Ünsiyyət + Münasibət

‍

Marketinqi yalnız “reklam etmək” kimi düşünmək olmaz. O, dörd əsas sütuna söykənir:

‍

Müştərinin problemini tapmaq → İnsan nə istəyir, hansı çətinliyi var?

Ona uyğun həll yaratmaq → Məhsul və ya xidmət.

Doğru formada təqdim etmək → Reklam, dizayn, sosial media, brend hekayəsi.

Davamlı münasibət qurmaq → Müştəri bir dəfə yox, dəfələrlə geri qayıtsın.

Marketinq Niyə Bu Qədər Vacibdir?

Çünki bazar çox böyükdür və rəqabət güclüdür. Ən yaxşı məhsulu istehsal etmək kifayət etmir. Marketinqi güclü olan brend qazanır.

‍

Məsələn:

Coca-Cola → eyni dadı olan yüzlərlə içki var, amma onların marketinqi Coca-Cola qədər güclü deyil.

Apple → minlərlə telefon var, amma Apple-ın yaratdığı “hiss” və “imic” başqa markalarda yoxdur.

Marketinqin gücü – məhsulun ətrafında emosional bağ və etibar yaratmaqdır.

‍

Ənənəvi və Rəqəmsal Marketinq – Hansı Daha Güclüdür?

Marketinq iki böyük istiqamətə bölünür: ənənəvi və rəqəmsal (digital). İkisi də hədəf auditoriyaya çatmaq üçün istifadə olunur, amma yanaşma, ölçülə bilmə, qiymət və effekt baxımından çox fərqlidirlər.

Ənənəvi Marketinq

Ənənəvi marketinq dedikdə ağlımıza TV reklamları, radio, qəzet elanları, jurnallar, bilbordlar, küçə afişaları, bukletlər gəlir.

‍

Üstünlükləri:

‍

Çox geniş kütləyə çatır. Məsələn, TV reklamını milyonlarla adam görə bilər.

Etibar yaradır. İnsanların gözündə TV və qəzet reklamı daha “rəsmi” görünür.

Lokal bizneslər üçün faydalı ola bilər. Məsələn, kiçik bir şəhərdə qəzet reklamı.

Çatışmazlıqları:

‍

Çox bahalıdır. TV-də 30 saniyəlik reklam böyük büdcə tələb edir.

Ölçmək çətindir. Reklamı görənlərin neçə nəfəri məhsul aldı? Bunu dəqiq bilmək olmur.

Hədəfləmə zəifdir. Reklamı həm lazımlı, həm də lazımsız auditoriya görür.

Rəqəmsal Marketinq (Digital Marketing)

Rəqəmsal marketinq dedikdə sosial media (Facebook, Instagram, TikTok), Google reklamları, SEO, e-mail, influencerlər nəzərdə tutulur.

Üstünlükləri:

‍

Daha ucuzdur. Kiçik büdcə ilə belə reklam vermək mümkündür.

Çox hədəflidir. Məsələn, yalnız 20–30 yaş arası, Bakıda yaşayan, kofe sevən insanlara reklam göstərə bilərsən.

Tam ölçülə bilir. Kliklər, baxışlar, alışlar – hamısını analitikadan görürsən.

Sürətli nəticə verir. 1 günə kampaniya başlayıb real nəticə görə bilərsən.

İki tərəfli ünsiyyət yaradır. Sosial şəbəkədə insan brendlə sorğu verə, şərh yaza, ünsiyyət qura bilir.

Çatışmazlıqları:

‍

Rəqabət çoxdur. Hər kəs sosial mediada reklam edir.

Diqqət tez yayılır. İnsanlar saniyələrlə qərar verirlər, reklam tez unudula bilər.

Platformaların qaydalarından asılıdır. Məsələn, Facebook alqoritmi dəyişsə, reklam nəticən də dəyişə bilər.

‍

Sosial Media Marketinqi (SMM) – Brendin Səsi

Bugün istənilən biznesin müştəriyə ən qısa yolu – sosial mediadan keçir. Burada sadəcə reklam yerləşdirmək yox, həm də insanlarla dialoq qurmaq lazımdır.

‍

SMM-in məqsədləri:

Brendin tanınmasını artırmaq

Müştəri ilə ünsiyyət qurmaq

Satışları yüksəltmək

Brend imici yaratmaq

Müştəri loyallığını gücləndirmək

Ən məşhur platformalar:

Instagram – vizual gücü ilə brend tanıtımı üçün ideal

TikTok – qısa və əyləncəli videolarla gənc auditoriyanı tutmaq

LinkedIn – B2B bizneslər üçün mükəmməl

YouTube – uzun video, təlim və məhsul tanıtımı üçün əvəzolunmaz

Məsləhət: Sosial mediada sadəcə “satmaq” yox, həm də dəyər yaratmaq lazımdır. İzləyiciyə faydalı kontent ver ki, səni izləmək istəsin.

SEO-Search Engine Optimization

İnsanların çoxu axtarışa “Google”dan başlayır. Sənin biznesin ilk səhifədədirsə, qazanan sənsən.

‍

SEO (Search Engine Optimization) – saytını axtarış mühərrikləri üçün optimallaşdırmaqdır. Buraya daxildir:

On-Page SEO – açar sözlər, başlıqlar, mobil uyğunluq, sürət

Off-Page SEO – backlinklər, sosial paylaşım

Texniki SEO – SSL sertifikat, sitemap, URL strukturu

Yerəl SEO – “Bakıda kafe” axtarışında xəritədə çıxmaq

SEO yavaş nəticə verir, amma uzunmüddətli və ödənişsizdir. SEM (Google Ads) isə sürətli nəticə gətirir, amma büdcə dayananda nəticə də dayanır.

‍

Email Marketinqi

Sosial mediada yazdığın post minlərlə insan görür, amma email birbaşa müştərinin şəxsi qutusuna düşür. Bu, daha səmimi və şəxsi ünsiyyətdir.

‍

Uğurlu email marketinq üçün:

Müştərinin adı ilə müraciət et

Sadəcə reklam yox, faydalı məzmun paylaş

Xüsusi endirimlər və təşəkkür məktubları göndər

Email – sadəcə satış vasitəsi deyil, həm də müştəri ilə uzunmüddətli əlaqə körpüsüdür.

Influencer Marketinqi – Etibarın Gücü

İnsanlar reklama şübhə ilə yanaşır, amma sevdiyi şəxsin tövsiyəsinə inanır. Buna görə influencer marketinq bu qədər populyardır.

Amma diqqət: düzgün influencer seçmək vacibdir. Sadəcə izləyici sayı yox, həmin şəxsin auditoriyasının sənin brendinə uyğun olub-olmaması önəmlidir

Kontent Marketinqi və Storytelling

Marketinq artıq sadəcə “mənim məhsulum yaxşıdır” demək deyil. İnsanlar hekayə eşitmək istəyir.

Məsələn, bir brendin necə yarandığını, hansı dəyərləri daşıdığını, müştərinin həyatına necə təsir etdiyini danışmaq – sadə reklamdan qat-qat güclüdür.

‍

Kontent formaları: blog yazıları, videolar, podkastlar, infoqrafiklər.

‍
Ən təsirlisi isə – storytelling. Çünki hekayələr yadda qalır, faktlar yox.

‍